Katalaksi Kavramı Çerçevesinde Vergileme Demokrasi İlişkisi: Türkiye-OECD Karşılaştırmalı Analizi

Abstract

Vergilemenin gelir bölüşümü, iktisadi büyüme ve kalkınma, ekonomik istikrarı sağlama gibi boyutlarının yanında, en az bunlar kadar önemli olan demokrasi boyutu da bulunmaktadır. Tarihsel ve teorik olarak demokrasinin kökeninde vergileme meselesi yatmaktadır. Demokratik değişim modeli olan katalaksi ’ye göre seçmenler seçimlerde kullandıkları oylarla ilgili dönemde siyasetçinin üreteceği kamusal mal ve hizmet sepetinin miktar ve bileşimini belirlemekte ve bunun finansmanını ödediği vergilerle yerine getirmektedir. Ancak söz konusu modelin etkin bir şekilde işlemesi için oy kullanacak olan seçmenin büyük bir çoğunluğunun beyannameye dayalı bir şekilde gelir vergisi ödeyicisi olması gerekmektedir. Çünkü bu çoğunluk kamusal mal ve hizmetin üretim sürecinin finansmanına vergi mükellefi veya yurttaşlık bilinciyle katkı yapmaktadır. Bu bağlamda çalışmada OECD ülkelerinde ve Türkiye’de vergisini beyannameli bir şekilde ödeyen mükelleflerin toplam seçmene oranı ile seçilen bazı demokrasi endeksleri arasındaki ilişki karşılaştırmalı olarak ele alınacak ve bu ilişki korelasyon analizi ile test edilecektir

Anahtar Kelimeler: Katalaksi, Beyannameli Mükellef, Vergileme, Demokrasi