The Effect of Stock Market Development on Capital Structure: A Study on Turkey

Abstract

Bu çalışmanın amacı pay piyasası gelişiminin reel sektörde faaliyet gösteren şirketlerin finansman kararları üzerindeki etkisinin araştırılmasıdır. Bu amaçla Borsa İstanbul Sınai Endeksi’nde yer alan 102 şirketin 2004-2018 dönemine ilişkin 15 yıllık dönemini kapsayan dengeli panel veri seti oluşturulmuştur. Sermaye yapısı kararlarını temsilen kullanılan ölçüler uzun vadeli yabancı kaynakların özkaynaklara oranı (LTD) ve uzun vadeli finansal borçların özkaynaklara oranı (FTFD)’dır. Pay piyasasının gelişmişlik seviyesinin ölçücü olarak kullanılan değişkenler, BIST’de işlem gören şirketlerin Piyasa Değeri / GDP oranıdır. UVYK ve UVFB’nin bağımlı değişken olarak yer aldığı modellerde, pay piyasası gelişmişlik ölçüsü, aktif karlılık oranı (ROA), borç dışı vergi kalkanı, şirket büyüklüğü (log of total assets), tangibility ratio (tangible fixed assets / total assets) ve faiz oranı bağımsız değişken olarak yer almaktadır. Analiz sonucunda pay piyasası gelişiminin borçlanma oranları üzerindeki etkisi pozitif ve anlamlı bulunmuştur. Pay piyasası gelişmesinin şirketlerin borçlanmasını azaltmadığını, borçlanma finansmanı ile özkaynak yoluyla finansmanın birbirleriyle ikame değil, tamamlayıcı olduğu tespit edilmiştir. Çalışmada ayrıca karlılık oranı ve faiz oranının borçlanma oranları üzerindeki etkisinin negatif ve anlamlı olduğu bulunmuştur. Şirket büyüklüğünün borçlanma oranları üzerindeki etkisi ise pozitif ve anlamlıdır.