İstanbul’un Büyük Mühendislik Yapılarındaki Agrega İhtiyaçları, Mevcut Sorunlar ve Çözüm Önerileri

Abstract

İstanbul’daki hızlı sanayileşme süreci nedeniyle hazır beton, karayolları, hava meydanları, demiryolları ve alt yapı için agrega ihtiyacı sürekli artmaktadır. Öte yandan, yüksek dayanımlı beton üretimindeki artış, yeni konut projeleri, kentsel dönüşüm süreci, kaliteli agrega ihtiyacının fazla olduğu büyük mühendislik projelerinin gündeme gelmesi ve olası deprem riskine karşı dayanıklı olmayan yapı stoklarının elden geçirilecek olması nedeniyle büyük miktarda agregaya ihtiyaç duyulacaktır. Ayrıca, dolgu, sıva, filtre, kıyı tahkimatı, anroşman, duvar, yer ve cephe kaplama malzemesi ile hazır sıva, kireç ve çimento hammaddesi olarak da agregalara önemli oranda gereksinim duyulmaktadır. Buna karşın, kullanılmakta olan agrega kaynaklarının azalması, şehir merkezine yakın ocakların gelecekte kapatılma ihtimalinin olması, kaynakların verimli ve uygun alanlarda kullanılmaması söz konusudur. Bu bağlamda, İstanbul’da hızla artan agrega ihtiyacı ve bununla ilgili olarak gelecekte karşılaşılabilecek agrega kaynak sorunu ile ilgili çözüm önerileri araştırılmalı ve önceden tedbir alınmalıdır.

İstanbul ve çevresi agrega kaynaklarının etkin ve sürdürülebilir kullanımını sağlamak için bölge plan ve programının gözden geçirilmesi ve kaynakların sürdürülebilir yönetimi için yeni stratejilerin geliştirilmesi son derece önemlidir. Bu bildiride, öncelikle bölgenin mevcut kaynak ve olanakları ile işletilebilir yeni kaynak alanlarının belirlenmesinin ve bu kaynakların yönetiminin önemine değinilmiştir. Öte yandan, İstanbul’a yakın doğal kaynakların sınırlı olması nedeniyle, geri dönüşüm agregaları (yıkılan bina atıkları, taze beton atıkları vb.) ile İstanbul’a yakın blok taş üreten ocak artıkları, yeraltı kazıları, bina temel kazıları ve derin kazılardan çıkan malzemelerin mümkün olduğunca kullanımının sağlanmasının gerekliliği vurgulanmıştır.