Mühim Sorular-Cevaplar (Hanefi Mezhebine göre)

Abstract

Bir müslümanın temel görevi, İslâm’ı Allah’ın emrettiği şekilde ve Resûlullah’ı (s.a.v) örnek alarak yaşamaktır. Sahabe Peygamber’i örnek alarak yaşamıştır. Dini konularda bir sorunları olduğunda doğrudan vahiy kaynağına müracaat ederek sorunlarını çözmüşlerdir. Hz. Peygamber ve sahabe devrinden sonra, İslâm coğrafyasının genişlemesi, çeşitli din ve kültürlere mensup kişilerin İslâm’a girmesi, nübüvvet kaynağından uzaklaştıkça dini bilgilerin aktarılmasındaki eksiklik gibi hususlar İslâm’ın imân ve ibâdet konularıyla ilgili yeni bir takım problemleri beraberinde getirmiştir. Bu sebeple bu konuların çözümü için İslâm âlimlerine müracaatlar çoğalmış, onlar da gerek sözlü ve gerekse yazılı olarak insanların soru ve sorunlarına cevaplar üretmişlerdir. Her devrin âlimleri üzerlerine düşen görevi yerine getirmeye çalışarak, dinin temel kaynaklarına başvurmak suretiyle yeni çıkan meselelere çözüm getirmişlerdir. Kimi âlimlerin vermiş olduğu fetvalar kitaplaştırılmıştır.Günümüzde Müslümanlar eski dönemlerde verilmiş fetvaların yanısıra son dönemin ihtiyaçları gereği yeni olaylar ve konular hakkında dinin bakış açısını da bilmek durumundadır. Her gün yeni meseleler ortaya çıkmaktadır. Zira bilim ve teknolojinin hızlı bir şekilde gelişmesi neticesi, daha önce varit olmayan yeni sorular gündeme gelmektedir. Dolayısıyla bu sorulara günümüz din bilginlerinin cevap vermesi kaçınılmazdır. Ancak fetvâ vermek sorumluluk gerektiren ciddî bir iştir. Çünkü fetvâ veren kimse, bir konuda helâl, haram, mekrûh vb. gibi hüküm vermektedir. Bu yüzden Kur’ân ve hadis konusunda sathî bilgisi bulunan kimselerin fetvâ vermeleri doğru değildir. Dinin nasslarını, toplumun ihtiyaçlarını bilmeyen ve insanların sorularındaki maksatlarını kavrayamayan kimselerin fetva vermeleri uygun olmaz. Diğer taraftan fetvâ veren kimsenin, bütün gayretini sarfettikten sonra verdiği fetvâda isabet ederse ona iki mükâfat, yanılırsa bir mükâfat verileceği hadis-i şerîfte ifade edilmektedir. (Buhârî, el-İ’tisâm, 21) Bu ve benzeri müjdeler bize bu konuda cesaret vermiştir.Çeşitli dinî, sorulara verilen cevaplardan oluşan bu çalışmamızın temeli, uzun yıllardan beri internet aracılığıyla tarafımıza gönderilen on binlerce soruya ve bunların cevaplarına dayanmaktadır. Bu soru ve cevaplar, tekrar ciddi bir şekilde gözden geçirilmiş, birbirine benzeyenler ayıklanmış ve bir kısmı konularına göre tasnif edilerek siz değerli okuyucularımızın istifadesine sunulmuştur. Zira bu kitapta yer alan soruların aynısı veya benzeri diğer okuyucularımızın cevaplarına ihtiyaç duydukları konular olabilmektedir.Sorulara cevap verirken dinimizin temel kaynağı Kur’ân-ı Kerim esas alınmış, sahih ve muteber hadis kitaplarına başvurulmuş, İslâm âlimlerinin fetvâ usûllerinden ve görüşlerinden istifade edilmiştir. Cevabın anlaşılması için sade bir dil kullanımına ayrıca kısa ve öz olmasına gayret edilmiştir. Bir konuda hüküm verilirken mümkünse ikna edici gerekçeleri de beraberinde yazılmıştır.Eserin baskıya hazırlanması aşamasında soru-cevap seçiminde, imla ve yazım kontrolünde emeği geçen Prof. Dr. Ömer Aydın’a çok teşekkür ederim. Bu kitabı baştan sona titiz bir şekilde okuyan ve ilmî katkılarda bulunan Prof. Dr. Zekeriya Güler’e müteşekkirim. Ayrıca eserin hazırlık aşamasında değerli katkılarını esirgemeyen Mustafa Topsakal’a, Recep Unutmaz’a, M. Yuşa Yaşar'a internetteki düzenlemelerinden dolayı Mehmet Karataş’a ve eserin yayınlanması hususunda teenni ile hareketimizi sabırla karşılayan yayınevi yetkililerine teşekkürlerimi sunarım.