ASTEROİDLERİN KONUM ve YÖRÜNGE ELEMANLARININ BELİRLENMESİ

Abstract

Bilindiği üzere asteroidler çoğunluğu Mars ile Jüpiter arasında –ana kuşak asteroidler- olmak üzere Güneş Sistemi’nin oluşumundan beri Güneş etrafında dolanan sayıları milyonları aşan irili ufaklı gök cisimleridir. Ana kuşak asteroidlerinin sayı ve büyüklüklerini daha iyi anlamak için Arz’a Yakın Asteroidler’in (Near Earth Asteroids: NEAs) sayı yoğunluğunun bilinmesi gerekir. Çünkü NEA’ların çoğunun ana kuşakta oluştuğuna inanılmaktadır. Ana kuşakta Jüpiter’in gravitasyonel etkisi ile oluşan dört özel farklı bölge vardır. NEAs olarak isimlendirdiğimiz asteroidlerin çoğu bu dört bölgedeki çarpışmaların sonucu oluşmuş ve Jüpiter’in gravitasyonel etkisi ile yörüngeleri Arz yörüngesini keser hale gelmiştir. Yakın geçmişte 1908’de Sibirya-Tunguska’ya yaklaşık 50 metre çapında olduğu tahmin edilen bir asteroidin, 1994 yılında da Jüpiter’e birkaç kilometre çaplı kuyruklu yıldız parçalarının düşmesi göksel tehdidin Arz için hala var olduğunun yakın örnekleridir. Burada iki şey önemlidir; Birincisi ana kuşaktaki bu asteroidlerin NEAs’ler hakkında daha fazla şey öğrenmemizi sağlaması açısından incelenmesi, diğeri ise bu asteroidlerin yörüngelerinin evriminin takip edilerek Arz’ı tehdit edip etmediğinin ortaya çıkarılmasıdır. Bölümümüzün, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ulupınar Gözlemevi’nde bulunan İST60 teleskobu ile elde edilen seçilmiş bazı asteroidlerin konumları ve yörünge elemanları Küçük Gezegen Merkezi’nin ürettiği sonuçlarla karşılaştırılmış ve kabul edilebilir hata sınırları içinde oldukları görülmüştür. Böylece İST60 teleskobunun asteroid gözlemleri için oldukça uygun bir teleskop olduğu kanaatine varılmıştır.