Antidepresan kullanım bozukluğu sorununa karşı bir normatif çözüm algoritması

Abstract

“Antidepresanların bilinçsizce, gereksizce, kontrolsüzce ve/veya endikasyon haricinde kullan(dır)ılışı” olarak tanımlanabilecek olan “antidepresan kullanım bozukluğu (AKB)”, bugüne dek gerek genel medyada, gerek literatürde ruh sağlığı profesyonellerince, gerekse resmî teftiş ve tespitlerde çok kez dile getirilmiş, dikkat çekilmiş olan bir meseledir. Antidepresif ilaç kullanım oranlarında kaydedilen ve de ruhsal hastalık prevalanslarındaki ve hasta popülasyonlarındaki artışlar ile açıklanamaz görünen yükselişe dair ampirik veriler, pek çok rapor ve çalışmada ortaya konmuştur. AKB’nin ortaya çıkışı için çeşitli neden ve mekanizmalar tarif edilebilirse de, sağlık çalışanları, bilhassa ruh sağlığı çalışanları, her tür AKB karşısında doğrudan veyahut dolaylı olarak sorumludurlar. Zira mesleklerinin etik yükümlülük ve icapları doğrultusunda, kişileri AKB’den korumak ve kurtarmak için hem yapabilecekleri hem de yapmaları gerekenler vardır. Bu çalışmada, yaygın varlığı daha önceki araştırmalarda ampirik, istatistik vd. verilerle ortaya konmuş olan AKB sorununa karşı, Tom. L. Beauchamp ve James F. Childress tarafından geliştirilmiş olan biyomedikal etik prensiplerinden yine Beauchamp ve Childress’a has normatif metodoloji (ayrıntılandırma) kullanılarak üretilen bir dizi etik önermede bulunulmuştur. Zira benimsenen etik prensipler tababetin nasıl icra edileceğini, tababetin nasıl icra edildiği ise ortaya çıkacak iyi ya da (AKB gibi) kötü pratik sonuçları belirler.