TRADITIONAL RECREATIONAL HABITS IN GAZİANTEP

Abstract

Endüstri devriminin yarattığı teknolojik gelişmeler bir yandan toplumsal yaşayışı kolaylaştırırken, diğer yandan yoğun iştemposu, ağırlaşan yaşam koşulları ve çevre kirliliği gibi sorunlara neden olmuştur. Bu sorunların etkisini azaltmak insanların dinlenme, eğlenme ve yenilenme ihtiyaçlarını gidermek üzere rekreasyonel faaliyetler geliştirilmiştir. Öncelikle dünya nüfusunun önemli bir kısmını barındıran büyük şehirlerde başlatılan bu faaliyetler, daha sonra diğer şehirlerde de yaygınlaştırılmıştır. Rekreasyonel faaliyetlerin geliştirilmesinde doğal, kültürel, sosyal, ekonomik ve çevresel pek çok özellik kaynak olarak kullanılmıştır.Bu çalışmada yaklaşık 6000 yıllık tarihi geçmişe sahip olan Gaziantep Şehri’ndeki geleneksel rekreasyon alışkanlıkları incelenmiştir. Gaziantep tarih boyunca pek çok medeniyete (Hitit, Pers, Asur, Roma, Bizans, Arap ve Türk) ev sahipliği yapmış bir yerleşim merkezi olarak çok zengin kültürel özelliklere sahiptir.Gazianteplilerin geleneksel rekreasyon alışkanlıkları arasında en önemlisiniyeme-içme alışkanlıklarıoluşturmaktadır.Gaziantepliler için yemek gündelik yaşamın en önemli ritüelidir. Geçmişten günümüze çeşitli medeniyetlerin izlerini taşıyan ve zengin lezzetleri içeren Gaziantep mutfağı, şehir halkının günlük yaşamında çok önemli bir yere sahiptir.Şehir genelinde Gaziantep mutfağına ait lezzetleri (yemekler, tatlılar, yöresel içecekler vb) sunan çok sayıdaki işletme, şehir halkı tarafından yoğun ilgi görmektedir.Gazianteplilerin geleneksel rekreasyon alışkanlıkları arasındamesire yerlerine gitmekde çok yaygındır.Yıl boyunca rekreasyonel amaçla yoğun olarak kullanılan bu alanlara,sıcak yaz aylarında talep daha da artmaktadır. Gazianteplileringeleneksel rekreasyon alışkanlıkları arasındakahvehanelerde oldukça önemlidir. Bu mekanlar özellikle erkeklerin gündelik yaşamlarının bir parçası haline gelmiştir. Şehrin her bölgesinde yaygın olarak bulunan bu mekanlar, sundukları yeme-içme ve eğlence olanaklarıyla ilgi görmektedirler. Gaziantep’in geleneksel rekreasyon faaliyetleri arasındapek çok Anadolu şehrinde olduğu gibihamam eğlenceleride bulunmaktadır. Özellikle gelin ve damat hamamı eğlenceleri tüm geleneksel özellikleriyle sürdürülmektedir. Gaziantep’te sadece kadınların katılımıyla gerçekleştirilenve çok tutulan geleneksel rekreasyon faaliyetlerinden biri dealtın günleridir.Haftanın ya da ayın belli günlerinde komşuya misafir olma şeklinde gerçekleşen bu buluşmalar, ekonomik boyutu yanında ev hanımları arasında komşuluk, dostluk ilişkilerini de geliştirmektedir.