Parkinson Hastalığında SUMO Gen Variantlarının İncelenmesi

Abstract

PARKİNSON HASTALIĞINDA SUMO GEN VARİANTLARININ İNCELENMESİ

HANDE YÜCEER 1, CEM İSMAİL KÜÇÜKALİ 1, BAŞAR BİLGİÇ 2, HAŞMET AYHAN HANAĞASI 2 1 İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AZİZ SANCAR DENEYSEL TIP ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ, SİNİRBİLİM AD 2 İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ, NÖROLOJİ AD

Amaç: Parkinson Hastalığı (PH) Alzheimer hastalığından sonra en sık görülen nörodejeneratif hastalıktır. Parkinson Hastalığının patolojik açıdan ayırıcı özelliği, dopaminerjik nöronların kaybı ve hücre sitoplazmasında Lewy cisimlerinin bulunmasıdır. Yapılan araştırmalar sonucu PH’daki moleküler patolojinin üç ana eksende olduğu anlaşılmaktadır. Bunlar, ubikütin/proteozom sistemi, mitokondri ve hücresel bağlamdır. Belirtilen üç ana eksen, yalnız Parkinson hastalığında değil, Alzheimer hastalığı, amiyotrofik lateral skleroz gibi diğer hastalıklarda da görülmekte, dolayısıyla söz konusu hastalıklardaki dejeneratif süreçlerde ortak bir payda oluşturmaktadır. Planladığımız bu çalışmada ise, übikitin benzeri olan SUMOların (SUMO1, SUMO2, SUMO3, SUMO4) etkilerini incelemeyi ve parkinson patogenezindeki rolünü ortaya koymaya çalıştık.

Gereç ve Yöntem: Bu çalışmaya, İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Hareket Bozuklukları Nöroloji Polikliniğinden takip edilen ve PH tanısı konan 54 hasta ve 74 kontrol olgusu alınmıştır. Hastaların sosyodemografik ve klinik özellikleri not edilmiştir. Hastaların kan örnekleri kullanılarak yeni nesil dizileme yöntemi ile SUMO gen variantları taranmıştır.

Bulgular: Çalışmaya 54 PH tanılı hasta ve 74 sağlıklı kontrol alındı. İstatistiksel olarak Bonferroni correction uygulanarak p<0.05 olan Tek nükleotid polimorfizm (SNP)’ler belirlendi. Yapılan yeni nesil dizileme sonucunda SUMO4 geninde iki (rs237025 ile rs237024), SUMO3 geninde de iki (rs180313 ile rs235293) olmak üzere 4 SNP bulunmuştur.

Sonuç: Anlamlı olarak bulunan dört SNP’den üçü daha önceki çalışmalarda bildirilmemiş olup, rs237025 ise diyabet hastalığı ile ilişkisi bildirilmiştir. SUMO4 genindeki rs237025 mutasyonun veya PH’da ilk defa belirlediğimiz diğer 3 SNP’nin hastalık üzerine etkisinin anlaşılabilmesi için fonksiyon deneylerinin yapılması gerekmektedir. Çalışmamız Türk popülasyonunda SUMO geninde yapılmış ilk genetik analizi olması ve literatürde ilk kez saptanan SNP’lerin gösterilmesi nedeniyle değerlidir.