Hikayenin İzini Sürmek: Nasreddin Hoca ve Mevlana'dan Hammurabi Yasalarına Metinlerarası bir Yolculuk
Özet
Nasreddin Hoca fıkraları üzerinden
yapılan bilimsel çalışmalara sadece edebiyat sahasında değil; başka
disiplinlerde de rastlanabilmektedir. Ancak Nasreddin Hoca fıkrası olarak örnek
gösterilen bir anlatı, başka bir hikayenin dönüşerek Nasreddin Hoca adına
bağlanmasıyla oluşmuş olabilir. Nasreddin Hoca’ya atfedilen fıkraların
ayıklanarak gerçekten ona ait olanların ortaya çıkarılması, edebiyat araştırmacıları
tarafından üzerinde tartışılagelen bir konudur.
Bu makale, Mevlânâ’nın Mesnevîsinde
anlatılan bir hikayenin Nasreddin Hoca fıkrasına dönüşmüş olabileceğini iddia
ederek konuya yaklaşmaktadır. Söz konusu incelemede yararlanılan yapısalcı
analiz yöntemi ise Mesnevî’deki hikayenin kökenine dair beklenmedik ufuklar
açmakta, söz konusu hikayenin aslında Bakara Suresi’nde anlatılan Hz. Musa
zamanındaki inek kesme hadisesinin bir tefsiri olduğu düşüncesine bizi
ulaştırmaktadır. Klasik şerh metodu dışında kalan yapısalcı yaklaşım,
hikayelerdeki ortak unsurların tespitinde ve dolayısıyla hikayelerin kökeninin
araştırmasında kullanılabilecek bir analiz çeşididir ve Nasreddin Hoca
fıkralarının kökenini tespite ya da Mesnevî’deki hikayelerin mahiyetini anlamaya
katkı sağlayabilir.
Bağlantı
http://hdl.handle.net/20.500.12627/137850https://avesis.istanbul.edu.tr/api/publication/d085c8f1-82ae-4c2c-9e15-41abc198fa75/file
Koleksiyonlar
- Makale [2276]