Yoğun Bakım Ünitelerindeki Kararlarda Yaşlılığın Normatif Anlamı

Abstract

ÖZET Ülkemizde nüfusun hızla yaslanması saglık hizmetlerinde birçok sorunu beraberinde getirmektedir.

Bu demografik degisim özellikle yüksek personel ve maddi kaynakları gerekli kılan yogun

bakım ünitelerinde yeni ve karmasık bazı sorunların dogmasına yol açmaktadır. Bu makalede yaslılıgın

saglık harcamalarının en yüksek oldugu alanlardan biri olan yogun bakım ünitelerinde verilen

etik kararlar açısından tasıdıgı normatif anlam analiz edilmistir. Özellikle bosuna tedaviden

(medical futility) bahsedebilecegimiz durumlarda yaslılıgın tek basına yogun bakım ünitelerinde verilen

kararlarda normatif bir anlamı olup olamayacagı etik açıdan arastırılmıstır. Bu sorunun cevapları

Faydacı Etik Teorisi (utilitarism) ve etik bir norm olan insanlık serefi (human dignity)

baglamında aranmıs ve her iki yaklasımın avantajlı ve dezavantajlı yönleri gösterilmistir. Sonuç

olarak bu sorunlu alan için tıbbi subjektiflik ve degerler subjektifligi olarak adlandırılan bir yaklasım

tavsiye edilmistir. Bu konseptle yogun bakım ünitesinde yaslılık kategorik degil, hipotetik bir

fonksiyona sahip olacak ve yaslı olan negatif, genç olan ise pozitif bir ayrımcılıga ugramayacaktır.

Anahtar Kelimeler: Yaslılık; yogun bakım üniteleri; tıbbi faydasızlık; tıbbi etik; yasam sonu

kararları