Gökkuşağı Alabalığının (Oncorhynchus mykiss) Sperm Kalitesinde Bilgisayarlı Otomatik Sperm Analiz Sisteminde (CASA) Leja ve Makler Lamlarının Performansının Karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışmada gökkuşağı alabalığının (Oncorhynchus mykiss) spermine ait motilite ve motiliteye ait kinematik parametrelerin Bilgisayarlı Otomatik Sperm Analiz Sistemi (CASA) ile incelenmesinde farklı lamların kullanılmasının sonuçlar üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Motilite ve parametreleri, oda sıcaklığında CEROS II (Hamilton-Thorne, Beverly, MA, USA) yazılım sistemine bağlı ışık mikroskobu (CX41, Olympus, Japan) ile incelenmiştir. Sperm örnekleri beş erkek balıktan abdominal masaj yöntemi ile balıkların üreme döneminde toplanmış ve Leja 2 (20 µl deep, Leja Products, Netherlands) ve Makler (10 µl deep, Sefi-Medical Instrument, Haifa, Israel) olmak üzere iki farklı lam kullanılarak analiz edilmişlerdir. Sperm örneklerinde toplam motilite (%), ve hız parametrelerinden eğrisel hız olarak ifade edilen VCL (µm/s) analiz edilmiştir. Dölleme çalışması için, bir dişi balıktan alınan yumurtalar (toplam 550 g, 7500 yumurta) beş eşit parçaya bölünmüştür. Bölünen yumurtaların her bir bölümü (1500 yumurta) analize tabi tutulan sperm örnekleri (5 ml) ile döllenmiştir. Dölleme, inkübasyon ve döllenme oranı prosedürleri, alabalık yetiştiriciliği için kullanılan rutin uygulama prosedürü altında gerçekleştirilmiştir. Döllenme yüzdesi her yumurta grubu için ˃%80 olarak bulunmuştur. İncelenen sperm örneklerinde Makler lamın kullanılması ile sperm motilite değerleri %26-45 arasında değişiklik göstermişken; Leja 2 lamı kullanılarak incelenen sperm örneklerinde her bir balıkta motilite değeri %90 ve üzeri bulunmuştur. Analiz esnasında iki farklı lam kullanılmasının motilite sonuçlarının belirlenmesini etkilediği bulunmuştur. Motilite sonuçları ve dölleme sonuçları karşılaştırıldığında ise Leja 2 lamı ile incelenen örneklerin motilite sonuçları döllenme oranı ile örtüştüğü ve daha kararlı sonuçlar verdiği görülmüştür. Motilite sonuçları ile yapılan istatistiksel değerlendirmede Leja 2 ve Makler lamlarından elde edilen sonuçlar arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir (p<0.05).