Alî Şîr Nevâyî’nin Mecâlisü’n-Nefâyis Tezkiresinde Öne Çıkan Metonimik Yapılar

Abstract

Alî Şîr Nevâyî (1441-1510), Doğu Türkçesinin, Deşt-i Kıpçak, Türkistan ve Hint alt kıtasınıkaplayan geniş bir coğrafyada ortak yazı dili olarak kullanılmasına kuruculuk etmiş önemlibir şahsiyettir. Nevâyî, İslâmî muhit Orta Dönem Türk dünyasının en çok eser veren şairve yazarı olarak, Türk diliyle kaleme alınmış ilk şairler tezkiresini Mecâlisü’n-Nefâyis (H896 / M 1490-91) adlı eseri ile ortaya koymuştur.Bu makalede Mecâlisü’n-Nefâyis adlı tezkire, öne çıkan metonimik yapılar bağlamında elealınacaktır. Metonimi (ad değişimi) bir şeyin ismi yerine onunla çeşitli ilgiler üzerindenyakınlığı bulunan özellik, nitelik, parça veya diğer şeylerin isimlerinin kullanılmasına imkânveren bir söz sanatıdır.Bu çalışmada, kaynak (mevcut) kavramlara karşılık gelen hedef (kastedilen) kavramlartespit edilecek ve bu iki kavram arasındaki metonimiler, ilgi yönlerine göre tasnifedilecektir