Ailevi Akdeniz ateşi tanılı hastalarda yorgunluk düzeyi ve uyku kalitesinin değerlendirilmesi

Abstract

Giriş: Ailevi Akdeniz ateşi (FMF) en sık görülen otoinflamatuar hastalıktır. Hayat boyu sürmesi ve inflamatuar karakterde olmasıhastaların yaşam kalitelerini etkileyebilmektedir. Bu çalışmada FMF hastalarında yorgunluk düzeyinin ve uyku kalitesinin sağlıklıkontrollere kıyasla etkilenip etkilenmediğinin ve etkilendi ise buna sebep olabilecek faktörlerin ortaya konulması amaçlanmıştır.Materyal-Metod: İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Romatoloji polikliniğinde FMF tanısı ile takipli olan 7-15 yaş arası 225 hastaçalışmaya alındı. Aynı yaş grubundan 182 sağlıklı çocuk kontrol grubu olarak alındı. Hastaların demografik özellikleri, aileöyküsü, MEFV mutasyonları, kullandıkları ilaçlar ve FMF için uluslararası ciddiyet skorları (ISSF) kaydedildi. Yorgunluk düzeyinindeğerlendirmesi için genel yorgunluk, uyku/dinlenmeye bağlı yorgunluk ve bilişsel yorgunluk bölümlerinden oluşan PedsQL ÇokBoyutlu Yorgunluk Ölçeği modülü kullanıldı. Uyku kalitesini değerlendirmek için Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ) kullanıldı.Bulgular: Hasta grubunun %59,3’ü kız,%40,7’si erkek, kontrol grubunun %51,6 kız, %48,4 erkek idi. Ortalama yaş hasta vekontrol grubunda sırasıyla 12,2±2,4 ve 12,1±3,3 yıldı. Ortalama ISSF puanı 2,2±1,1 puan idi. Hastaların ilaçları %88,4 kolşisin,%11,6 kolşisin ve anti IL-1 tedaviydi. MEFV mutasyonları %25,8’inde homozigot, %38,2’sinde heterozigot, %28’inde birleşikheterozigot idi. Medyan PUKİ puanı hasta grubunda daha yüksek (hasta grubunda 5,1 ± 2,3, kontrol grubunda 3,2 ± 1,3; p <0,05)ve medyan PEDsQL puanı kontrol grubunda daha yüksekti (hasta grubunda 66,0±17,3, kontrol grubunda 70.4±15.9; p <0.05).Son bir yıldaki atak sayısı ile PUKİ puanı arasında anlamlı pozitif korelasyon görüldü (r=0,721, p<0,05). Homozigot, heterozigotve birleşik heterozigot gruplar arasında ISSF skoru, PUKİ skoru, PEDsQL yorgunluk skorları açısından anlamlı fark saptanmadı.Sonuç: Bu çalışma, FMF tanılı çocukların sağlıklı akranlarına kıyasla daha düşük uyku kalitesine ve daha yüksek yorgunluk düzeylerinesahip olduğunu göstermektedir. FMF tanılı hastalarda düşük hastalık aktivitesinin sürdürülmesi ve rutin takiplerde hastaların uykukalitesinin değerlendirilmesi bu hastalarda yaşam kalitesini arttırabilir.