Franco İspanyasında Sinema: Edebiyat Uyarlamaları ve Sansür

Abstract

Franco İspanyası’nda Sinema: Edebiyat Uyarlamaları ve Sansür

Toplumların yaşadığı tarihsel dönemler ve farklı yönetim şekilleri o toplumun edebiyat ve sinema üretimine de yön verir. İspanyol sineması, baskı ve sansürün en önemli örneklerinden biridir. 1936-1939 yılları arasında süren ve falanjistlerin zaferiyle sona eren kanlı İspanyol İç Savaşı, General Francisco Franco’nun yönetime geçerek diktatörlük rejimiyle ülkeyi yönetmeye başladığı katı bir sansür döneminin de başlangıcı demektir. Farklı denetim kurumları aracılığıyla sanat eserleri sansüre maruz kalır. Franco’nun 1975’teki ölümüne dek bazı eserlerin övüldüğü, bazısının da kara listede yer aldığı görülür. Ancak İspanyol edebiyatının bazı klasik eserleri beyazperde uyarlamalarıyla kimi zaman yapımcıların kurtarıcısı olur. Bu saygın eserlerin ve yazarlarının ününü arkasına alan yapımcıların başarıyla hedeflerine ulaştığı gözlemlenir. Bu çalışmada, Franco döneminde İspanyol sinemasına uygulanan sansür, sansürün kontrol mekanizmaları, yasaklı yönetmen, yazar ve romanlar, bunların yanı sıra sinema yoluyla halkın yeniden inşasının nasıl planlandığı irdelenmektedir.

Anahtar Sözcükler: İspanyol sineması, Franco, edebiyat uyarlaması, sansür, Hemingway, yasaklama.