Alaturka Müziğin Yasaklanmasında Atatürk: Belgeler Zemininde Bir Çözümleme

Abstract

Degˆerli okurlar,

Bu yazımda, ideolojik açıdan çokça istismar edilegelmis¸ bir konuya temas etmeyi diliyorum.

Konu hassas; çünki odagˆında Mustafa Kemal Atatürk var.

En bas¸tan belirtmem gerekir ki, Gazi’nin adının geçtigˆi hemen her yerde, birtakım “tabuların” nasıl hortladıgˆı ve bu alanlarda tarafsız bilimsel inceleme yapmanın ne denli güçles¸tigˆi, üzerinde ayrıca durulmaya degˆer bir husus.

Bu olumsuzluklara ragˆmen, “Alaturka müzigˆin” yasaklanması sürecinde Atatürk’ün sözlerini ve içinde yer aldıgˆı bas¸lıca olayları – genelde yapılanın tersine – tarihsel bagˆlamlarıyla kronolojik sırada ve analitik bir gözle inceleyecek ve

• yasakların Atatürk’ün bilgisinde mi yoksa gıyabında mı gerçekles¸tigˆini, ayrıca, • Gazi’nin “Alaturka müzigˆe” devlet-adamı olarak bakıs¸ında ömrünün sonlarına dogˆru

bir degˆis¸iklik olup olmadıgˆını

olabildigˆince yansız bir yaklas¸ımla ve bilimsel yönden ortaya koymaya çalıs¸acagˆım.

“Alaturka müzigˆin” yasaklanmasıyla kastedilen:

• 29 Aralık 1926’da Darü’l Elhan’dan 1 “S¸ark musıkisi s¸ubesinin”, yani ülke genelinde Türk müzik çalgılarının resmi talim ve tedrisatının kaldırılması ve

• 2 Kasım 1934 ila 6 Eylül 1936 tarihleri arasında, yani 674 gün, yahut 1 yıl+10 ay+4 gün boyunca Türkiye radyolarında Alaturka müzik yayınlarının yasaklanmasıdır.